21 Σεπ Το Εθνικό Ίδρυμα “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” σε εκδήλωση στο Πίροτ της Σερβίας (20.09.2019).
Στην ετήσια τελετή στο ελληνικό και σερβικό στρατιωτικό νεκροταφείο στη σερβική πόλη Πίροτ, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 20 Σεπτεμβρίου στη μνήμη των Ελλήνων και Σέρβων πεσόντων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτή τη χρονιά συμμετείχε και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”.
Σε συνεργασία με το Ιστορικό Αρχείο του Πίροτ και υπό την αιγίδα της Πόλης του Πίροτ το Ίδρυμα διοργάνωσε μια διάλεξη στην αίθουσα τελετών του Δήμου αφιερωμένη στις ελληνοσερβικές σχέσεις κατά την εποχή του Α` Παγκοσμίου Πολέμου και τον ρόλο του Ελευθερίου Βενιζέλου στη διαφύλαξη των συμμαχικών σχέσεων μεταξύ Σερβίας και Ελλάδας κατά την εποχή αυτή.
Προηγήθηκε χαιρετισμός του Γενικού Διευθυντή του Ιδρύματος, Νικολάου Παπαδάκη. Ακολούθησε η Διευθύντρια του Ιστορικού Αρχείου του Πίροτ, Ιβάνα Κοσταντίνοβιτς που ευχαρίστησε θερμά για τη συμμετοχή και τη συνεισφορά το Ίδρυμα και τόνισε την ανάγκη συνεργασίας των δύο φορέων καθώς και την ελπίδα ότι η εκδήλωση αυτή αποτελεί μόνο την αρχή μιας μελλοντικής συνεργασίας. Στη συνέχεια, η εκπρόσωπος του Ιδρύματος στη Σερβία, η Δρ Αλεξάνδρα Πέτσιναρ ανέλυσε τις πτυχές της ελληνοσερβικών σχέσεων στην εποχή του Μεγάλου Πολέμου δίνοντας ειδική έμφαση στον ρόλο του Ελευθερίου Βενιζέλου και τις προσπάθειες του για αποκατάσταση και κατόπιν αναβάθμιση των διακρατικών σχέσεων κατά την κρίσιμη περίοδο του Α` Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τη διάλεξη που παρακολούθησαν οι τοπικές αρχές και πλήθος κόσμου προβλήθηκε φωτογραφικό υλικό από τα Αρχεία του Ιδρύματος, ενώ ακολούθησε η επίδοση αναμνηστικών διπλωμάτων και των δώρων.
Την επόμενη μέρα το Ίδρυμα συμμετείχε στην τελετή κατάθεσης στεφάνων (η τελετή πραγματοποιείται με τη συνεργασία της Ελληνικής Πρεσβείας στο Βελιγράδι και του σερβικού Υπουργείου Εργασίας, Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων). Στην τελετή παρέστησαν εκπρόσωποι του σερβικού Υπουργείου Άμυνας, του σερβικού Υπουργείου Εργασίας, της Ελληνικής, της Κυπριακής και της Πρεσβείας της Γαλλίας στο Βελιγράδι, καθώς και των 18 ακολούθων άμυνας στη Σερβία! Η Δρ Πέτσιναρ, εκπροσωπώντας το Ίδρυμα Βενιζέλου κατέθεσε τα στεφάνια στο ελληνικό και στο σερβικό ελληνικό κοιμητήριο. Η γειτνίαση του ελληνικού στρατιωτικού νεκροταφείου με το σερβικό δίνει σε συμβολικό επίπεδο τη διάσταση της στενής συνεργασίας των δύο χωρών στον Μεγάλο Πόλεμο. Πριν από έναν αιώνα, στα τέλη του 1918, 358 Έλληνες αξιωματικοί και στρατιώτες σκοτώθηκαν μαχόμενοι με ηρωισμό και αυταπάρνηση σε αυτά τα χώματα. Χάρη στη συγκινητική πρωτοβουλία της αείμνηστης Κατερίνας Λεβαντή, ελληνικής καταγωγής συζύγου ενός κατοίκου του Πίροτ, τα οστά συγκεντρώθηκαν και τοποθετήθηκαν στο νεκροταφείο, που σήμερα θυμίζει την καθοριστική συμβολή του ελληνικού στρατού, στη μεγάλη συμμαχική επίθεση του Σεπτεμβρίου του 1918 εναντίον των Γερμανών και των Βούλγαρων.
Δρ. Αλεξάνδρα Πέτσιναρ